W naszej szkole, w pierwszym etapie nauczania uczniowie nie korzystają w standardowy sposób z podręczników i była to jedna z najlepszych decyzji dydaktycznych jakie podjęliśmy. Pracujemy na podstawie programów, ciekawych książek, albumów, a dzieci nie posiadają nadrzędnego podręcznika. Korzystamy z tablicy interaktywnej, ksera i wyjątkowych zeszytów stworzonych na specjalnie zamówienie. Uczniowie tworzą swój własny podręcznik- pamiętnik, poznając litery zgłębiają tajniki świata przyrody, zapełniają go w indywidualnym tempie i ozdabiając sprawiają, że staje się im bliski.
Oprócz treści programowych:
- jeśli czytamy, to pozycje interesujące dzieci, ulubione książki, wiersze, ich pamiętniki, encyklopedie, ciekawostki naukowe etc.
- jeśli liczymy, to wychodzimy naprzeciw zainteresowaniom uczniów, przerabiamy podręczniki z lat 90-tych, manipulujemy liczmanami, wykonujemy krzyżówki matematyczne, wiele zadań tekstowych, również wymyślanych, układamy łamigłówki, dbamy o schematy i logikę
- jeśli piszemy, to układamy własne i całościowe wypowiedzi (nie tylko uzupełniamy luki), rozwijamy zdania, dbamy o akapity, piszemy opowiadania, charakterystyki, plany, tworzymy własne encyklopedie ciekawostek, poszerzamy zasób słownictwa
- dbamy o gramatykę i ortografię, żeby wiedzę dzieciom usystematyzować, wyodrębnić. Dotykamy różnych części mowy, ale też zdania, próbujemy dokonać rozbioru zdania, rozwijamy je przez dokładanie do podmiotu i orzeczenia. Używamy prawdziwej „dorosłej” terminologii (np. czasownik, homonimy itp.)
- zadań domowych przygotowujących do systematycznej pracy z każdym rokiem jest coraz więcej, ale krótkich i twórczych. Czasami dzieci przynoszą dowolne zadanie dydaktyczne, bardzo często wykonują zadania nadobowiązkowe potrzebne do zrealizowania lekcji (np. prezentacje na brystolu, ustne, multimedialne) lub też zabierają karty pracy od nauczyciela
- ogromną wagę przykładamy do pracy samodzielnej, grupowej i empirycznej – kilka razy w tygodniu (dzieci indywidualnie wyszukują informacje z różnych źródeł zgodne z ich zainteresowaniami lub tematem dnia, redagują je, zapisują, robią własne notatki). Pracują równie dużo w grupach, dobierają się czasem samodzielnie lub w sposób zaplanowany przez nauczyciela; czasem grupa złożona jest z mocnych osobowości, a innym razem z dzieci z pewnymi trudnościami, po to aby mogły poczuć się pewniej, niekiedy są to stałe zespoły przez dłuższy czas. Bardzo często pytamy uczniów, czego chcieliby się nauczyć, dowiedzieć. Uczymy się przez doświadczanie (kisiliśmy ogórki, piekliśmy chleb, robiliśmy sushi, tłumaczyliśmy książkę, fotografowaliśmy przyrodę). Odwiedzają nas goście, również rodzice (tłumacz, geodeta, historyk, chemik, podróżnicy, informatyk, wydawca, lekarz, kucharz, architekt, sędzia, entuzjaści tematów. Najwięcej uczymy się ze wspólnego przebywania ze sobą, tworzymy małą społeczność z różnymi typami osobowości, ale jesteśmy pełni akceptacji, tolerancji, współdziałania, nastawieni na siebie
- poruszamy tematy trudne; wojna, śmierć, starość, autyzm, wykluczanie, mniejszości narodowe etc. Aby od najmłodszych lat uczyć młodych ludzi empatii.
„Chodzi tu zarówno o to, by przestrzeń szkoły sprzyjała pracy własnej i indywidualnej, wspólnemu spędzaniu czasu lub odosobnieniu, jak również o to, by inspirowała do stawiania pytań, poszukiwania i działania. Przestrzeń szkoły jest miejscem spotkania, miejscem dzielenia się wytworami swojej pracy, swoimi przemyśleniami, dziełami plastycznymi, eksperymentami.”
W klasach czwartych przez pierwsze 3 miesiące również nie używamy podręczników, pracujemy kreatywnie, projektowo, z pasją, realizujemy podstawę, ale we wcześniej wymieniony sposób. Te 3 miesiące to czas na nauczenie/ przypomnienie uczniom kreatywności, pracy w grupie, współpracy, nauczenie ich wyszukiwania i wyodrębniania ważnych i prawdziwych informacji, notowania najważniejszych rzeczy, wklejania wyodrębnionego materiału, tworzenie mapy myśli. To również czas dla nauczycieli na uczenie się od dzieci, na poznanie ich, na odnalezienie w nich pasji i wyklarowanie celu nauczania dla każdego.
Ocenianie w tym czasie ma się odbywać na podstawie obserwacji, projektów, dyskusji- w dużej mierze ma to być ocena kształtująca, opisująca mocne i słabsze strony dziecka wraz z radami na przyszłość.